Selasa, 27 Desember 2022

PASRAMAN PAKIS DESA ADAT TEGENAN

 Desa Adat Tegenan dalam mengakhiri tahun anggaran 2022 menyelenggarakan kegiatan pasraman Pakis dengan tema Narottama Teja Patni yang mengandung makna bahwa melalui pasraman ini diharapkan ibu-ibu yang tergabung dalam Pakis dapat pencerahan sehingga menjadi insan yang utama khususnya  sebagai pilar penyangga  keluarga dan partisipatif dalam pembangunan Desa Adat, hal tersebut diungkapkan I Wayan Suiji selaku ketua panitia pasraman. selanjutnya Suiji yang juga klian banjar adat , menyampaikan bahwa pasraman yang diikuti 50 orang ibu-ibu ini diberikan materi yang disajikan dari kalangan akademisi, sulinggih, agamawan,kepolisian dan praktisi ekonomi kreatif dengan materi  bermain media social manfaat dan resikonya,peran pakis dlm pembangunan desa adat,Tata kelola pemerintahan desa adat,Narkoba,Pelinggih di pekarangan,gama hindu dresta bali,mengelola keuangan rumah tangga,busana kepura yang benar dan praktek  mesanggul dll.,diselenggarakan selama 4 hari yang dimulai tanggal 26 Desember kemarin.

Apresiasi kepada anggota pakis disampaikan I Ketut Wana  Yasa dalam sambutannya selaku bandesa dalam pasraman pakis yang dibuka oleh bandesa alitan MDA Kecamatan Rendang I Komang Warsa.

Dalam arahannya Warsa yang juga wakasek Kesiswaan  SMK Giri Pendawa menyampaikan salut atas terselenggaranya pasraman pakis yang pertama di kec.Rendang,kepada peserta Warsa berharap agar bisa mewariskan kepada anak cucu tradisi agama hindu dresta Bali yang adiluhung agar tidak punah dari peradaban akibat desakan dari peradaban modern,ila-ila dahat,bisa kepongor bila kita berani mengingkari pungkasnya.                          ,

Pasraman ditutup oleh bandesa pada hari kamis 29 Desember 2022 ditandai dengan penyerahan bantuan pembinaan sebesar Rp.5.000.000,- kepada anggota pakis Dharma Patni melalui ketuanya Ni Kadek Ririn Susanti (manixs)


Laporan Ketua Panitia
Sambutan Bendesa Adat I Ketut Wana Yasa,A.Md.Par.
 
Pembukaan pasraman Pakis oleh Bandesa Alit MDA Kec.Rendang(I Km.Warsa)

Senin, 28 November 2022

PANGLUKATAN PAWETON,BANTEN SAYUT MANUT SAPTA WARA

 Agama sepatutnyane kedasarin antuk sradha sane presida keresepang saha kemargiang sajeroning kahu-ripan. Agama nenten puput baosang kemanten, na-nging kemargiang melarapan sradha bakti nekeng tuas manut penglotika lan rasaning manah (atmanastuti).

Wenten kekalih unteng utama yening maosang agama, inggih punika rasa lan rasio,rasaning manah gumanti sane utama ,dwaning Sang Hyang Widhi nenten minayang anak sane wikan miwah sane nambet, nanging sane kabinayang jatma sana memanah suci lan cemer. Naler wenten wikan agama lan agamawan, jatma sane wikan ring agama durung janten agamawan, nanging agamawan pastika uning ring agama yadiastun akidik. 

Geguat utama sajeroning nabdabin agama ring kahuripan inggih punika nitenin Catur Marga (bhakti marga, Karma Marga, Jnana Marga lan Yoga Marga) mangda jangkep dwaning meraga tunggil. Nenten kepatutang yening Catur-Marga kemargiang niri niri,dwaning pinampen krama sami mesiosan mawinan wenten nyungjungang sinalih tunggil marga,nanging catur marga punika patut kemargiang makesamin ipun.

Iraga sareng sami mangda pawikan rehning Agama Hindu medue Tattwa,Susila lan Upacara,niki sepatutnyane mangda kemargiang ring sajeroning kahuripan,punika sami wantah matunggilan nenten sida pacang kepasahang. Yening tattwa kemanten sane kesumbungang nenten kesarengin antuk susila pastika pacang ngewetuang kemunapikan tan pariangken. Punika taler yening susila kemanten nenten kedasarin upacara pastika meweh pacang mastikayang ipun meagama hindu napi nenten. Punika taler yen upakara manten kemargiang nenten kedasarin tatwa lan susila,nika kebaos gugon tuwon utawi dogmatis. Punika sami patut iraga resepang mangda ngemargiang dharma agama presida nemusanti sekala niskala nyujur kerahayuan bhuana agung lan bhuana alit.

Sinalih tunggil serana sajeroning ngemargiang yadnya inggih punika toya utawi tirta yan sampun keupakarain, mawinan ring Bali,pecak agama hindu kebaos agama tirta. Antuk punika yening tureksain  toya kepah dados : :

1.     Odakem nenten tios toya sane keanggen ring kahuripan serahin-rahina minekadi inum,mesiram, manting miwah sane siosan.

2.     Tirta inggih punika toya sane kepujain olih Ida Sang Sadaka utawi sulinggih antuk upakara yadnya, minekadi : Tirta Pelukatan,Tirta Sayut, Tirta caru, Tirta Pebersihan,Tirta Pengentas,Tirta Penembak, Tirta Penanjen miwah sane siosan.


      3. Wanggsuhpada nenten tios toya sane kelinggihang ring pelinggih kategepin    upakara bakti lantur kepuput katunasang ring Ida Betara pinaka banyun cokor olih pemangku utawi sulinggih, maka serana pemuput yadnya.

 Ring Weda Parikrama lan Surya Sevana katugesang suksman ngangge Tirtha pinaka penyucian angga sarira sekala kelawan niskala. Yening sapunapi tikas lan laksana sajeroning ngarga tirta munggah ring sloka  Bhagawadgita Paos XI, palet 26 maosang :

 

“Patram puspham phalam toyam

Ya me bhaktya prayaccahati

Tad aham briaktyauphritam

Asnami prayatatmanah 

Suksmanipun:

Yen kita subakti kapining hulun,maka sedana sekar setanggi,pala muang odakem sateguk ,hulun haneda sih waranugraha maka sedana idep hayu.

Toya pinaka odakem ngardi amertaning hurip patut kelaksanayang antuk meketis pang 3,nunas pang 3 meraup pang 3 punika suksmanipun nyuciang sabda,bayu,idep .

Yening tirta mesiratang ring angga nika kewastanin tirtha kundalini, puja mantran ipun “Om Bhuda Pawitra ya namah Om Buddha Maha Tirtha ya namah Om Sanggya Maha Toya ya namah”.


Yen tirta punika ketunas pang 3, suksmanipun nyuciang mala wak mala utawi suksma carira ,tirta punika mewasta Tirtha Kamandalu, puja mantran ipun : “Om Brahma Pawaka Om Wisnu Amertha Om Iswara Jnana”.

Tirtha sane keraupang pinaka panyucian kahuripan mawinan tirta punika kebawos Tirtha Pawitra Jati,puja mantran ipun :Om Ciwa Sampurna ya namah,Om sada Siwa ya namah Om Parama Siwa ya namah”

Selantur ipun,ngemargiang pelukatan ring angga sarira(bhuana alit) patut pisan kemargiang rauhin pura sane wenten klebutane utawi kesegara nunas pelukatan mangda sayan nincap kesucian angga sariran duene. Tios ring punika ring galah paweton patut taler ngemargiang pelukatan manut weton sanghyang manumadi manut saptawaranipun,minekadi paweton : 

 

1. RADITE;


Dewanya(kewacen Dewaniâ) Bhatara Indra, kalanya sang Dorakala, bhutanya sang Bhuta Catuspata, Wateknya 16, uripnya 5, pangawakan ratu, dora ambeknya, caranya ala sang RADITE, kakayonya kayu putih/tanjung, manuknya siyung/ dara, satonya tingili, banyonya telaga gadru, iwaknya tarakata, deleg, tampak, rasinya kumba, kasukanya dening wong, sasananya, yan ngaryanin sane buat tan mapikolih becik, tan ledang yan wenten anak nganistaang, seneng medhana punia, tatkala pawetuan nyane banten punika mangda medaging emas, ngangge lambang ”SURYA”, penyakit ira sang RADITE, metu rah ring paturon, mejan, metu nanah, udug, langu, gerah, mrapah, panestis, lesu, ngibuk, kahangan, borok, edan, ngdohdo, yan Luh kapejahannya mati manakan, yan muani mati ngamuk, wenang carunin ring paibon, beras 5 catu, artha 500, benang 5 tukel, taluh, nyuh, biyu, soroh 5  dadi. dagingin sesayut Kusuma Jati, katur ring paibon.   
yan tan tawur ika ageng alanya,yan langu serana; suruh dumlan maswi, telepekin papelengannya,

yan gerah serana; kapkap, gamongan, sembar akna laranya,   yan panestis sarana; rwaning awar-awar, rwaning dapdap, sarwa     papetikan, lumurudin,yan lesu tan arep mangan, tur ngibuk macek-macek awaknya, tan kawasa sirep, serana; carman juwet, isin rong, wedakakna,, malih sembarnya, dahusa kling, jajar nanah, bras, isin tingkih matunu, bawang adas,yan basangnya sakit, serana; nyuh matunu, sari kuning, ganti lungid, sembar wetengnya.yan edan,serana; dahusa kling, liligundi, tutuh irungnya,yan Pablegbeg awaknya, serana; tingkih sakamulan, kapkap, nyuh matunu, wedak-akna.
Lolohnya, beras barak, bawang tambus, tahap akna.

Panudaning Lara;       


Adyus linukat kinurungan / metekep Guwungan  ring marga, pinuja dening MARGA GAMANA, akeh toyone 16  warna, Banten Pejati saha suci asoroh.Iti Puja Panglukatan Marga Gamana :     

Om     Kala patyam maha saktyam, rodra kala kriya

          dustham,Sarwa bhicari moksanam, sarwa

          marana punah citram,


Om     Yang Margapati maha siddhyam, sarwa papa


          ila sampurnam,
Om     Ang Siwa gamana pramanam
Om     Yang Margapati maha siddhyam,
          sarwa lara winasanam ya namah swaha

Yan nuju RADITE, wenang bayuh ring paibon / Kamulan, galaan sarwa lalima,

Sesayut Kasuma jati ;

Madasar antuk dulang, duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi putih, ulam nyane ayam putih mapanggang, mapecel mabasa mica ginten, nasine matanceb sekar putih 5 katih, ayame mapukang-pukang dados 5, winangun urip, magenah duwur nasine, sesangan, raka-raka sejangkep nyane, panyeneng alit (tahenan) 1, pras alit 1, Sampyan nagasari, Canang Pahyasan tatebus putih, Daksina asiki, majinah 5555.

2. SOMA:



Dewanya Bhatara Soma, kalanya sang kalajrang, bhutanya sang bhuta ulu kebo,Wateknya 16, uripnya 4, pangawakan sang hyang smara, sada nyepnyep ocapanya, pindrih semunya, wawadon polahnya, mosil tingkahnya, kakayonya pule/sentul, manuknya cangak/siyung, satonya singha, banyonya telaga sema, iwaknya sepat, rasinya moksala, sekar ujarnya, becik yan metetanduran, polos, satya, tresnain anak nanging tambet, awinan sering sedih, tatkala pawetuan nyane banten punika dagingin selaka, ngangge lambang “CANDRA”, penyakit ira sang SOMA, sirah, sakit weteng, netra, borok, koreng, parang, anyang-anyangan, hnek ati, sula, rumpuh, gendeng-gendengan, menek tuwun laranya, nyakitang awak, lesu-ibuk. yan luh mati ngipi, yan muani mati amah tiwang, krepolahnya, kawirangan, iki nagih carunin ring paibon, beras 4 catu, artha 400, benang 4 tukel, taluh, nyuh, biyu, soroh 4 dadi asok. dagingin sesayut Citta Rengga, katur ring paibon. yan tan tawur ika ageng alanya,
yan langu, serana; dumlan base, maswi, sembar akna,
lolohnya serana; dumlan kecemcem,yeh juwuk, yeh cuka tahun, bawang putih, isen kapur, yeh cenana metimbung.   
wedaknya sarana; carman cempaka putih, isin rong, yeh cenana,urapnya serana; rwaning nyambu putih, bwah jebug, bawang, adas,wedaknya, serana; bata bang, yeh juwuk, don pokpor, tri katuka.       


Panudaning Lara;  adyus linukat kinurungan / metekep Guwungan  ring sumur, pinuja dening SETRA GAMANA, akeh toyone 16  warna, Banten Pejati saha suci asoroh.

Iti Puja Panglukatan Setra Gamana  :
Om     Setra Gamanam Pramanam, Sarwa dhurga

           bhucari winasanam,
Om   Namoni Bhagawatyam, Dhari Dhurga dewyam,
         Murcatam sarwa roghantu, sarwa wighna winasa 

          ya namah. 
Om     Yang~Ang~kala Durga ya namah.

Yan nuju COMA, wenang bayuh ring paibon / Kamulan, sarwa Pat, sesayut Citta rengga lan sesayut nila kusuma jati, 


SESAYUT CITTA RENGGA
Madasar antuk dulang, duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi selem mapucak tunjung biru, ulam nyane ayam selem mapanggang, mapecel mabasa mica ginten, nasine matanceb sekar selem 4 katih, ayame mapukang-pukang dados 5, winangun urip, magenah duwur nasine, sesangan, raka-raka sejangkep nyane, panyeneng alit (tahenan) 1, pras alit 1, Sampyan nagasari, Canang Pahyasan tatebus selem.


SESAYUT NILA KUSUMA JATI:

         
Madasar antuk dulang, duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi selem klopokan, ulam nyane ayam ireng mapanggang, masambel mica ginten, siniyokan lenga/minyak, sasrojan, ayame mapukang-pukang dados 5 winangun urip, magenah duwur nasine, sesanganan, raka-raka sejangkep nyane, daksina 1, jinah 4444, panyaneng alit (tahenan) 1, Pras alit 1, sampyan Nagasari, Canang pahyasan tatebus ireng.

 

3. ANGGARA:


Dewanya Bhatara Rudra, Kalanya Dhurga, Bhutanya Bhanaspati, Wateknya 15, uripnya 3, pawakan guru, mangereh arka arepnya, goroh ucapannya, tan kasoran karepnyapuguh tingkahnya, kayonya raja, manuknya gagak, satonya garuda, babanyonya telaga sangara, rasinya geni sara dereh, sampunang ngaryanin sane buat-buat, santukan pacang ngawinang meweh yan tan matatangaran pisan, jemet mekarya yadin abot napi malih dangan, tatkala pawetuan nyane banten punika dagingin gangsa, ngangge lambang “ API “, penyakit irang sang ANGGARA, weteng, gulu, ampru, sasananya gondong, rumpuh, mwatuk, cekehan, menek tuwun laranya, koreng, sering bengka, bekuk, peceng, babowoh, yan luh mati mlebuhin, yan lanang mati labuh, ika nagih carunin ring paibon, beras 3 catu, artha 300, benang 3 tukel, taluh, nyuh, biyu, soroh 3 dadi asok. dagingin sesayut Wira Kusuma, katur ring paibon. yan tan  tawur ika ageng alanya,
yan mawatuk, serana; sulasih miyik, myana cemeng, dumlan pole, semanggi gunung, sekar blimbing buluh, montong isen, tenutis, nyuh metunu, ganti lungid,
wedak batisnya serana; pawning kasimbukan, cenana, isen, tri ketuka.   
           
Panudaning Lara; 

adyus linukat kinurungan / metekep Guwungan  ring Natar pekarangan, pinuja dening SIWA GAMANA, akeh toyone 15 warna, Banten Pejati saha suci asoroh.

Iti Puja Panglukatan Siwa Gamana;   

 

Om      Siwa Jagat pati Dewyam, Siwa Sada Siwa

            amertham,Siwa Gamanam pramanam, amertha

            manggalam    pawitram,


Om     Parama Siwa nirmalam, rogha wighna winasa-

           nam,Ila pataka murcatam, lara wighna

            winasanam,
Om      Siwa Gamanam premanam, sarwa upadrawa

            murcatam,
Om     ya wai namah swaha, swasti suddha ya namah
            Ung Phat, Ang Ung Mang ya namah.

Yan nuju ANGGARA, wenang bayuh ring paibon / Kamulan, sarwa Telu, sesayut Wira Kusuma lan sesayut Jingga Kusuma Jati,  
           
SESAYUT WIRA KUSUMA :        


Medasar antuk dulang duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi jingga, ulam nyane ayam biying kuning (buwik ) mapanggang, mapukang-pukang dados 5 winangun urip, magenah duwur nasine,mesamsam don landep-landep, masambel, sesawur kacang komak, sesangan, raka-raka sejangkep nyane, penyeneng alit (tahenan) 1, pras alit 1, sampyan Nagasari, Canang pahyasan tatebus jingga.  
           
SESAYUT JINGGA KUSUMA JATI:      


Medasar antuk dulang duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi kuning tinalopokan, ulam nyane ayam biying kuning (buwik) mapanggang, mapukang-pukang dados 5 winangun urip, magenah duwur nasine, dagingin sesawur sambel cabe, siniyokan lenga/minyak, matanceb sekar kuranta 3 katih, sesanganan, raka-raka sejangkep nyane, panyeneng alit (tahenan) 1, Pras alit 1, sampyan Nagasari, canang pahyasan tatebus kuranta/jingga. 

 
4. BUDHA:         


Dewanya Bhatara Uma, kalanya anggapati, bhutanya sang bhuta ulu kumba, Wateknya 10, uripnya 7, pawakan mradangga, bodri ambeknya, bobab pasemunya, kakayonya bunut / wangkal, manuknya dara/babindo, satonya lembu, babanyonya, tlaga budi, iwaknya bandeng, rasinya astra darung sari, maduwe pakahyunan bersih, polos, susila, seneng nyimpen, tatkala pawetuan nyane, banten punika mangda madaging besi, ngangge lambang “ TANAH “, penyakit ira sang BUDHA, abuh, borok, sasananya, busung, barah kebus, sangkan geringe tan tuna, krengkahing desti, galaking pamali, sering kesedihan, koreng, ngrasa ngdo hdo, gawe pradnyan, wicaksana, sugih dana upama, yan lanang mati di payudan, yan wadon mati aperang, ika nagih carunin ring paibon, beras 7 catu, artha 700, benang 7 tukel, taluh, nyuh, biyu, soroh 7dadi asok. dagingin sesayut Purna Suka, katur ring paibon. yan tatawur ika ageng alanya,
yan Langu, serana; don pepe, adas, sembar gidatnya.
urapnya serana; empol pandan, rwaning maninjo, bawang adas,lolohnya serana; sulasih miyik, tata iwak, yeh juwuk, yeh cenana, lengkwas, ginten cemeng,
wedaknya serana; carman dapdap, isin rong.
wedak batisnya serana; babakan cemara, phala raja, isen, yeh arak.

Panudaning Lara;          
adyus linukat kinurungan / metekep Guwungan  ring pinggiring luwah/tukad, pinuja dening BUDHA GAMANA, akeh toyone 10  warna, Banten Pejati saha suci asoroh.

Iti Puja Panglukatan Budha Gamana          :
    

Om     Bhudda Arcanam maha wiryam, Bhudda


         gamanam pawitram, Sarwa Mala Moksanam,

          Sarira purna  jiwitam.  
Om    Bang~Bhudda gamanam ya namah Sarwa

          pataka winasa ya namah.       
           
Yan nuju BHUDA, wenang bayuh ring paibon / Kamulan, sarwa pitu, sesayut Purna Suka lan sesayut Pita Kusuma Jati,

 

SESAYUT PURNA SUKHA:


Medasar antuk dulang, duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi kuning, masamsam dalima wanta, ulam nyane ayam putih syungan mapanggang, mapukang-pukang dados 5 winangun urip, matanceb sekar cempaka kuning 7 katih, sesanganan, raka-raka sejangkep nyane, penyeneng alit (tahenan) 1, pras alit 1, sampyan nagasari, canang pahyasan tatebus kuning.

 

SESAYUT PITA KUSUMA JATI : 


Medasar antuk dulang duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi kuning tinelopokan,ulam nyane ayam putih syungan mapanggang, mapukang-pukang dados 5 winangun urip, magenah duwur nasine, masesawur sambel isen, siniyokan lenga/minyak, sekar kuning 7 katih, sesangan, raka-raka sejangkep nyane, penyeneng alit (tahenan) 1, Pras alit 1, daksina 1, jinah 7777, sampyan nagasari, Canang pahyasan tatebus kuning.

 

5.  WRESPATI:


Dewanya Bhatara Guru, kalanya sang kala Anggapati, bhutanya sang bhuta Ulu Singha, Wateknya 20, uripnya 8, pawakan pati, bodri ambeknya, piranti manahnya, waringin/tanguli kayunya, manuknya merak/puteh, satonya rase, banyonya tlaga kalpa, iwaknya tri, rebon, rasinya macan, karya napi ambil becik, tan alah ilon, bares tan sayang ring artha brana, tatkala pawetuan nyane banten punika mangda medaging prunggu, ngangge lambang “ GUNTUR “ penyakit ira sang WRESPATI, rumpuh, purus, sasananya rumpuh, kuli pedeh, basang, rasa, tuju, nglikad, nglesu, perot, edan, jenggkel, mati ayan, mati anyud, mati aperang, ika wenang caruning ring paibon ; beras 8 catu, artha 800, benang 8 tukel, taluh, nyuh, biyu, soroh 8 dadi asok. dagingin sesayut Kusuma Gandawati, katur ring paibon.       

yan tan tawur ika ageng alanya,yan dekah, serana; padang lepas, gamongan, beras, isin tingkih, sembar akna
yan wetengnya lara serana; kunyit, musi, kpasilan, sembar wetengnya.
lolohnya serana; akah dapdap, akah siligwi, akah nangka, remek daging, isin rong nguda, yeh cenana,
wedaknya serana; don dapdap, don kwang, cenana, krikan majagawu, isin rong wayah,urapnya serana; dumlan maninjo, bawang adas,yan edan serana; panyuh jaran selem, dawusa kling, jajar tanah, menyan madu, puh irungnya.wedaknya serana; tujumusna, luwun jalan, kasuna jangu.

Panudaning Lara;  
adyus linukat kinurungan / metekep Guwungan  ring Panti, pinuja dening SIWA KALPA GAMANA, akeh toyone 20  warna, Banten Pejati saha suci asoroh.

Iti Puja Panglukatan Siwa Kalpa Gamana ;               

Om     Sada Siwa Gamanam, Parama Siwa Gamanam,
            Suddha atma suddha pawitram, sarwa pataka

            winasanam
Om    Sarwa wighna wimurcatam, sarwa klesa winasa-

            nam,
Om     Sada Siwa Nirmala, sarwa klesa wimoksanam
Om       Sarwa pataka papa sampurnam, Ila rogha

             winasanam,
Om       Sada Siwa Parama Siwa Nirmalam, pramanam

            Ang~Ah, Sarwa pataka purna ya namah.

 
Yan nuju WREHASPATI, wenang bayuh ring paibon / Kamulan, sarwa Kutus, sesayut Kusuma Gandawati lan sesayut Pawal Kusuma Jati,    

SESAYUT GANDHA KUSUMA JATI:

       
Medasar antuk dulang duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi dadu, ulam nyane ayam wangkas mapanggang, mapukang-pukang dados 5 winangun urip, magenah duwur nasine, peresing tebu ratu, kwangen 8, sesanganan, raka-raka sejangkep nyane, penyeneng alit (tahenan) 1, pras alit 1, Sampyan Nagasari, Canang pahyasan tatebus dadu.

 

SESAYUT PAWAL KUSUMA JATI;

         
Medasar antuk dulang duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi dadu tinelopokan, ulam nyane ayam wangkas mapanggang, mapukang-pukang dados 5, winangun urip, magenah duwur nasine, masambel kacicang, siniyokan lenga/minyak, sesawur, sekar pucuk dadu 8 katih, sasrojan, sesangan, raka-raka sejangkep nyane, penyeneng alit (tahenan) 1, pras alit 1, daksina 1, jinah 8888, sampyan nagasari, canang pahyasan tatebus dadu.

Rikala pawetonan nyane ring rahina Wraspati, upakara nyane patut kawewehin antuk banten salah ukur, riantukan pawetonan nyane matehang piodalan Ida Bhatara Guru, sering pacang mamilara. Kawentenan upakaran nyane pateh sekadi tetandingan banten Pengambian sakewanten maweweh bantal pudak 8 besik, yan LANANG sang maweton banten nyane maulam bebek maguling, yan ISTRI sang maweton banten nyane maulam ayam mapanggang, sesampune puput natab bebanten nyane, sang maweton raris ngajeng/ngerayunin ulam nyane matimpal bantal, raka-raka nyane matimpal nasi, sapunika kawentenan pemargin nyane.

 

 

6. SUKRA:


Dewanya Bhatari Shri, kalanya sang kala jrang, bhutanya sang bhuta ulu jagah, Wateknya 20, uripnya 6, pangawakan sang kosaka, kereng ambeknya, asihan tanlad ring manah, kakayonya ancak/sukun, manuknya kadada, satonya sekunuk, banyunya telaga sunya, iwaknya kuluma, sapulu, rasinya sara jenuhan, becik yan metetanduran, karya sane liyan akedik pikolih ipun, susila, seneng metapa, kahanan mayus, tatkala pawetuan nyane banten punika mangda medaging tembaga, ngangge lambang “ SABEH “,panyakit ira sang SUKRA, sirah, kulit gatel, kusta, kaku, sasananya ayan, nyakitang awak, semutan, ngancuk-ngancuk, kepek, polor, sengkok, nyakitang prana, gondong, bungkut, grah merapah, langu, ngereges, galakin desti, galakin sato, mati senggot sampi, mati amah desti, sering alih leyak, ngendon-endon, nanging keh kadangnya asih, ika wenang tawurin,ring paibon ; beras 6 catu, artha 600, benang 6 tukel, taluh, nyuh, biyu, soroh 6 dadi asok. dagingin sesayut Wilet Rajabira, katur ring paibon. 

yan tan  tawur ika ageng alanya,yan grah, mlapah, langu, kebus, serana; rwaning sembung, rwaning pule, denang uda, sulasih miyik, myana cemeng, santen, yeh  juwuk purut, isin rong nguda, kuskus apang lepah, tahap akna.   
sembar akna serana; dahusa kling, jajar tanah, isin tingkih mebakar, ketumbah, temutis, beras barak, bawang adas,
yan prana lara serana; rwaning nangka ijo, jebug garum, kasuna jangu, bebek akna   
         

nudaning Lara; 

Panudaning Lara; 

Adyus linukat kinurungan / metekep Guwungan  ring marga kasma, pinuja dening SETRA GAMANA, akeh toyone 20  warna, Banten Pejati saha suci asoroh.

Iti Puja Panglukatan Setra Gamana:

Om       Setra Gamanam Pramanam, Sarwa dhurga

            bhucari winasanam,   
Om      Namoni Bhagawatyam, Dhari Dhurga dewyam,
            Murcatam sarwa roghantu, sarwa wighna

             winasa ya namah.      
Om       Yang~Ang~kala Durga ya namah.

Yan nuju SUKRA, wenang bayuh ring paibon / Kamulan, sarwa Nem, sesayut Liwet Rajabhira lan sesayut Raja Kusuma Jati.

SESAYUT WILET RAJABHIRA:  


Medasar antuk dulang duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi maaru antuk toya cendana mamuncuk tunjung biru, ulam nyane ayam kelawu abu-abu mapanggang, mapukang-pukang dados 5, winangun urip, magenah duwur nasine, sekar biru 6 katih, sesangan, raka-raka sejangkep nyane, panyeneng alit (tahenan) 1, Pras alit 1, sampyan Nagasari, canang pahyasan tatebus biru.


SESAYUT  RAJA KUSUMAJATI:
Medasar antuk dulang duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi pelung tinelopokan, maulam ayam serawah biru mapanggang, mapukang-pukang dados 5, winangun urip, magenah ring duwur nasine, masambel cabu bungkut, siniyokan lenga/minyak lurungan, sekar teleng biru 6 katih, Sesanganan, rak-raka sejangkep nyane, penyeneng alit (tahenan) 1, Pras alit 1,daksina 1, jinah 6666, sampyan nagasari, canang pahyasan tatebus biru.

 

7.  SANISCARA:


Dewanya Bhatari Dhurga, kalanya sang kala Barong, Bhutanya sang Bhuta Raksasa, Wateknya 16, uripnya 9, pawakan sang rawa carna, cawuh ambeknya, cupar pasemunya, precidra manahnya, kakayunya cenana/kepuh rangdu, manuknya cangak/tuktuk pukuh, satonya uwek, banyunya telaga soca, iwaknya rebon, rasinya dupa sara, cekalan, sandar, maduwe kahyun becik, patut mangda tangar, wikan, miwah kaanggen pasayuban, kreng polahnya, sudira polahnya, dreman, dana upama, tatkala pawetuan nyane, banten punika mangda kadagingin tembaga, ngangge lambang “ ANGIN “, penyakit ira sang SANISCARA, purus, cangkem, ring weteng, sasananya kacurnan, sarang duni ngawak, ngelempuyeng, peleyokan, pamalinan, kepek, hempuk, parang, menek tuwun laranya, makwa, gumigil, kongkangan, tuju, rumpuh, mati kailangan, mati ring payudan, yan wadon mati kacadang, mati tumbak dusta, ika nagih carunin ring paibon ; beras 9 catu, artha 900, benang 9 tukel, taluh, nyuh, biyu, soroh 9 dadi asok. dagingin sesayut Kusuma gandayuda, katur ring paibon.   

yan tan tawur ika ageng alanya,       yan gering tka sarananira :juwuk purut, juwuk linglang, isen kapur, temu poh, temutis, cenana, myana cemeng, sulasih miyik, ginten cemeng, tahap akna.
wedaknya serana; carman tibah, tabya bun bungkut, beras barak, tri katuka.    sembar akna serana; kapkap buah jebug.wedaknia malih serana; carman ancak, menyan madu, ketumbah, yeh cenana. yan prana lara serana; carman kpah, don nangka ijo, jebugarum, tri ketuka, sekar 7 warna.    
           
Panudaning Lara;          
adyus linukat kinurungan / metekep Guwungan  ring carik, pinuja dening GIRI GAMANA, akeh toyone 9  warna, Banten Pejati saha suci asoro.  


Iti Puja Panglukatan Giri Gamana   
   

 Om     Namoni Bhagawatya, wananta giri dhurga kala 

 sanghari, Maha Kali mamestha kampayam,     sarwa  satru sigra nasty.  

Om   Sarwa dhurga winasanam, sarwa papa wimur-

         catam, klesa dosa winasa ya, Hung phat ya

         namah swaha.    

Yan nuju SANISCARA, wenang bayuh ring paibon / Kamulan, sarwa Siya, sesayut Kusuma Yuda lan sesayut Geni Bang Kusuma Jati.

 

SESAYUT KUSUMA GANDHAYUDHA:        


Medasar antuk dulang duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi barak, maulam ayam biying bang karma mapanggang, mapukang-pukang dados 5, winangun urip, mapecel peresing tebu cemeng, mabasa mica ginten, sekar barak 9 katih, sesanganan, raka-raka sejangkep nyane, penyeneng alit (tahenan) 1, pras alit 1, sampyan nagasari, canang pahyasan tatebus barak.        

SESAYUT GNI BANG KUSUMAJATI:

         
Madasar antuk dulang duwur nyane susunin antuk aled sesayut, duwur nyane dagingin nasi barak tinelopokan, maulam ayam biying mapanggang, mapukang-pukang dados 5, winangun urip, magenah duwur nasine, masesawur sambel cabe ginoreng tan tineresan, sekar pucuk bang 9 katih, sesanganan, raka-raka sejangkep nyane, penyeneng alit (tahenan) 1, pras alit 1, daksina 1, jinah 9999, sampyan nagasari, canang pahyasan tatebus barak.       

SESAYUT KUSUMA YUDHA :

Upakara ini juga dihaturkan kepada Sang Hyang Pasupati pada Hari Tumpek Landep. Alasnya memakai kulit sesayut, diatasnya berisi Nasi Merah, memakai Ulam seekor Ayam Bulu Merah Kuning dipanggang, kemudian dipotong-potong disusun krmbalu seperti semula, memakai Bumbu Pecel, Mica, Ginten, diperciki Cuka dan Aur Tebu Hitam, Rerasmen, Raka-Raka, Sampyan Sesayut dari Daun Andong Merah berisi Porosan, Bunga Merah 9 tangkai, Kembang Rampai. Selesai dihaturkan diayabkan sebanyak 9 kali.

Penuntun pustaka wit saking:

Lontar Tenung Wrhaspati

Lontar Wrhaspati Kalpa

Lontar Pewetonan Bhaya Khalaning Rare

Lontar Bhaya Panghidep Pati

Lontar Indik Panyepihan, Sambutan, Otonan, Ngangkid dsb. Druwen Grhya Gede Puseh Sanur, Grhya Wanasari Sanur.

Buku dan Catatan PHDI Pusat

Buku2 Indik Pebayuhan Oton dari berbagai sumber a.l. : Dra. Ni Made Sri Arwati, MSi, Ida Ayu Surayin, Ida Bagus Putu Sudarsana, IN Singgin Wikarman, Dll.

Mebayuh/melukat dalam acara otonan bertujuan menyucikan diri sekaligus
mebayuh/mebayah rna/hutang kepada pencipta kita.